به گزارش گلستان ما به نقل از بلاغ، پروژه آزادراه تهران ـ شمال با هدف ایجاد و توسعه زیرساختی مطمئن در حوزه راه‌های کشور با ثبت شـرکت احداث و بهـره‌برداری آزاد راه تهران - شمـال در تاریخ 17 آبان 1375 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکـیت صنعتی ایـران کار خود را شروع کرد. فعـالـیت اصلی شـرکت، احـداث، بهره‌برداری و نگهداری آزاد راه تهـران ـ چالوس به استنـاد مصوبه هیأت وزیران است.

انگار که پروژه آزادراه تهران- شمال ارثیه است که باید به صورت زنجیروار از یک دولت به دولت دیگر منتقل شود. چرا که این پروژه پر سن و سال بیش از 20 سالی است که از این دولت به دولت دیگر می رسد و هر دولت هم ادعا می کند که در دوران مدیریتش این پروژه را به پایان خواهد رساند. با این وجود نشانه هایی که دیده می شود حاکی از این است که پروژه آزادراه تهران- شمال به این زودی ها به سرانجام نخواهد رسید.

عباس آخوندی وزیر سابق راه و شهرسازی هم همین چندی پیش گفت که در دوران مدیریتش این پروژه به سرانجام خواهد رسید.

درست پس از این اظهار نظر همگان امیدوار شدند که بالاخره تکیلف این آزادراه بی پایان هم مشخص خواهد شد. از سوی دیگر ورود قرارگاه خاتم به این پروژه هم توانست روزنه های امیدی ایجاد کند. چرا که این قرارگاه تا به حال پروژه های عظیم بسیاری را به سرانجام رسانده است. این امیدواری اما چندان دوام نیاورد چرا که به تازگی اعلام شده که قرارگاه خاتم هم از ساخت این پروژه کناره گرفته است.

نباید فراموش کرد که قطعات 2 و 3 آزادراه تهران شمال یکی از سخت ترین مراحل این پروژه است که اتفاقا کمترین کار اجرایی در این دو قطعه انجام گرفته است. به روایتی اگر قرار باشد که پروژه تهران- شمال با سر و سامانی برسد باید از این دو قطعه آزادراه تهران- شمال گذشت.

آنطور که کارشناسان می‌گویند مشکلات مالی و عدم تامین اعتبارات و منابع مالی مورد نیاز برای این پروژه یکی از اصلی‌ترین دلایل تاخیر در به سرانجام رسیدن عملیات اجرایی است. از سوی دیگر نباید از نقش پیمانکاران چینی در این میان غافل ماند. تعلل چینی ها و عدم پیگیری جدی مراحل ساخت پروژه هم یکی دیگر از دلایلی است که به عنوان توجیهات عدم تکمیل این پروژه اعلام میشود. پیش از این گفته میشد که برخی پیمانکاران فعال در این پروژه علی رغم دریافت مبالغ و اعتبارات لازم به تعهدات خود در این میان عمل نکرده اند.

حدوداً دو دهه قبل بود که صحبت از احداث آزادراهی بزرگ و خارق‌العاده در کشور به عمل آمد که علاوه بر کم کردن فاصله تهران تا شمال به حدود یک ساعت و نیم موجب روان شدن ترافیک سایر شریان‌های شمال به جنوب و نیز صرفه‌جویی در مصرف بنزین، امنیت سفر و هزاران فایده و حسنه دیگر که برای آن بر می‌شمرند می‌‌شد.

اکنون حدود دو دهه از شروع این پروژه می‌گذرد و هنوز تکلیف پروژه و زمان دقیق تکمیل آن مشخص نیست؛ حال آنکه افکار عمومی سؤالات متعددی در ذهن‌شان است.

از جمله اینکه مگر برای آغاز هر پروژه نیاز طرح توجیه اقتصادی،برنامه اجرایی، تنظیم بودجه و روش‌های تعامل با پیمانکاران تدوین نمی‌شود؟ اگر تدوین نشده مقصر این تصمیم بدون برنامه چه کسی است؟ و اگر تدوین شده مقصران انحراف از برنامه چه کسانی هستند؟

این پروژه باتوجه به پیچیدگی خیلی هزینه‌بر است موضوع دیگر اینکه بودجه تخمین زده شده برای اجرای این طرح چه مبلغی بوده؟ تاکنون چه مبلغی خرج شده و تا تکمیل پروژه به چه میزان دیگری بودجه نیاز است؟

نکته دیگر اینکه دوره بازگشت سرمایه برای این پروژه با توجه به تمامی هزینه‌هایی که تا پایان پروژه صورت می‌گیرد چه مدت زمانی است و یا به عبارتی پس از چند سال از بهره‌برداری این پروژه به سوددهی می‌رسد؟

سؤال دیگر اینکه در حال حاضر درصد پیشرفت پروژه چه میزان است و پیمانکاران پروژه چه کسانی هستند؟

سؤال پایانی اینکه در نهایت زمان بهره‌برداری کامل از این پروژه چه تاریخی است؟

از تعطیلات تابستان و نوروز که بگذریم هنوز هم در پایان هفته و روزهای تعطیل ترافیک‌های چندساعته و طولانی تکرار می‌شود و ترافیک در حدی است برای ساعاتی جاده تبدیل به پارکینگ می‌شود، گویی این مسیر جاده نبوده بلکه مکانی برای پارک خودروهاست.

*20 کیلومتر از آزادراه در دست بهره‌برداری است

مدیر پروژه آزادراه تهران ـ شمال در این‌باره، اظهار کرد: پروژه آزادراه تهران شمال در سال 75 مصوب شده و احداث آن از سال 1376 آغاز شده است.

سیدبهلول حسینی افزود: این پروژه خاصی است که سال 75 به‌صورت ایده در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت که قرار بود تمام هزینه‌های احداث توسط بنیاد انجام شود و بازگشت سرمایه نیز ازطریق عوارض باشد که بعد از آن دیدند به نتیجه نرسید.

وی اضافه کرد: محل تامین اعتبار این پروژه در سال 82 تغییر کرد و قرار شد 50 درصد اعتبار این پروژه از طریق بنیاد مستضعفان و 50 درصد توسط وزارت راه و شهرسازی تأمین شود ولی خیلی اراده جدی برای اتمام این پروژه وجود نداشت.

مدیر پروژه آزادراه تهران ـ شمال بیان کرد: از اواخر سال 93 و با حضور سعیدی‌کیا به‌عنوان رئیس بنیاد مستضعفان جدیت پیدا کرد و می‌توان گفت از اوایل سال 94 این پروژه سرعت بیش از 10 برابری گرفت.

حسینی با اعلام اینکه پروژه آزادراه تهران شمال در چهار فاز یا منطقه تعریف شده است، اضافه کرد: منطقه یک این پروژه از انتهای آزادگان بعد از پل همت شروع شده تا سه راه شهرستانک به طول 32 کیلومتر ادامه دارد که اتمام این پروژه تابستان 98 درصورت عدم بروز اتفاق غیرقابل پیش‌بینی خواهد بود.

وی ادامه داد: منطقه دو این آزادراه از شهرستانک تا پل زنگوله به طول 22 کیلومتر بوده که بزرگ‌ترین تونل کشور در این منطقه واقع شده است و این منطقه از پیشرفت فیزیکی 20 درصد درصدی برخوردار است که اتمام آن تا پایان سال 1400 زمان خواهد برد.

مدیر پروژه آزادراه تهران ـ شمال با اعلام اینکه منطقه سه این آزادراه طولانی‌ترین بخش پروژه که از پل زنگوله تا مرزن‌آباد به طول 47 کیلومتر امتداد دارد و هنوز دست نخورده است، افزود: براساس پیش‌بینی اتمام این مسیر تا 1405 زمان می‌برد ولی در این زمینه با مشکلاتی مواجه هستیم ازجمله اینکه اختلاف بین منطقه دو و سه بیش از 2 هزار متر است که کار ما را سخت‌تر می‌کند.

حسینی یادآور شد: منطقه چهار این آزادراه از مرزن‌آباد تا چالوس به‌طول 20 کیلومتر بوده که در دست بهره‌برداری است که قابل توجه است.

وی با بیان اینکه طول این آزادراه 121 کیلومتر است، اظهار کرد: برخی از مسافران در تعطیلات حتی بیش از 12 ساعت در مسیر ماندند ولی با اتمام این پروژه کمترین 3.5 بعد از ساخته شدن تردد برای مسافران در این مسیر از یک ساعت و نیم تا دو ساعت و نیم خواهد بود.

مدیر پروژه آزادراه تهران ـ شمال تصریح کرد: براساس طراحی این پروژه که توسط  شرکت فرانسوی در سال‌های 53 تا 56 در شورای اقتصاد پیش‌بینی شده رقم اجرای 32 میلیارد تومان بوده است که نشان می‌دهد پیمانکاران توانستند به‌خوبی این پروژه را تا به اینجا برسانند.

حسینی اضافه کرد: تاکنون برای احداث این پروژه حدود 3 هزار میلیارد تومان هزینه شده و تا سال 1400 اعتبار 12 هزار میلیارد تومانی برای احداث این پروژه نیاز است.

وی درباره دوره بازگشت سرمایه برای این پروژه با توجه به تمامی هزینه‌ها، اظهار کرد: بخشی قرار بود ازطریق عوارض باشد که می‌تواند دوره بازگشت 10 تا 15 ساله داشته باشد البته بستگی به میزان عوارض این پروژه دارد برخی اعتقاد به دریافت عوارض پایین و برخی عوارض با مبالغ بالا دارند ولی درمجموع باید گفت این پروژه در صرفه‌جویی سوخت و وقت مردم بسیار مهم است.

* سال 1405؛ پایان پروژه آزادراه تهران شمال

مدیر پروژه آزادراه تهران ـ شمال با تأکید بر اینکه آزادراه تهران ـ شمال پروژه‌ای بی‌نظیر و دارای پیچیدگی بسیار با توجه به مناطق سنگلاخی و کوهستانی است، خاطرنشان کرد: 39 تونل در مسیر رفت و برگشت این آزادراه وجود دارد که شامل 40 درصد مسیر معادل حدود 100 کیلومتر برای رفت و برگشت تونل خواهد بود.

حسینی با اشاره به اینکه این پروژه با جدیت در حال انجام است، گفت: تمام تلاش این است هرچه زودتر این پروژه وارد مدار بهره‌برداری شود.

وی یادآور شد: از جمله مشکلاتی که در اجرای پروژه آزادراه با آن مواجه هستیم علاوه بر بالا بودن هزینه‌ها بحث خرید برخی از تجهیزات از خارج کشور است.

مدیر پروژه آزادراه تهران ـ شمال با اشاره به اینکه مجری این طرح بنیاد مستضعفان است که قرارداد با پیمانکاران را در دستور کار دارد، افزود: درحال حاضر 10 پیمانکار بزرگ در اجرای این پروژه در حال فعالیت هستند؛ دو سال قبل برخی از پیمانکاران خارجی بودند ولی درحال حاضر تمامی پیمانکاران داخل کشور هستند.

حسینی در پایان گفت: 1405، سال پایان پروژه آزادراه تهران شمال است.

به هر صورت پروژه عظیم آزادراه تهران ـ شمال که چندین دولت مختلف را به خود دیده است و هر بار هر کدام وعده‌هایی مبنی تکمیل، افتتاح و بهره‌برداری از آن را نوید داده‌اند ولی همچنان نیمه‌کاره مانده است و اگر چه پیمانکاران در مناطق مختلف این پروژه در قطعات 1، 2 و 3 مشغول به فعالیت و کار هستند ولی این پروژه همچنان در دست احداث است و به معمایی 22 ساله تبدیل شده است.

انتهای پیام/